Marta Ostrowska-Wcisło radca prawny
- kompleksowa obsługa prawna jednostek sektora finansów publicznych
- prawo pracy i prawo cywilne
- obsługa prawna podmiotów gospodarczych
- prawo autorskie
Chcesz wiedzieć więcej o naszym zespole?
Osoby świadczące pracę w podmiotach leczniczych są szczególną kategorią pracowników, których wynagrodzenie wcale nie musi być ustalane zgodnie z powszechnie wszystkim znaną Ustawą z dnia 10 października 2022 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Do niektórych pracowników podmiotów leczniczych może mieć zastosowanie specjalna ustawa z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, zgodnie z którą wysokość najniższego wynagrodzenia takich pracowników jest zasadniczo wyższa niż „standardowe” wynagrodzenie minimalne oraz podlega szczególnym regulacjom dotyczącym jego podwyższania.
Ustawa o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych określa sposób ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne oraz pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawody medyczne, zatrudnionych w podmiotach leczniczych, uwzględniający rodzaj wykonywanej pracy oraz sposób osiągania najniższego wynagrodzenia zasadniczego.
Spis treści:
Wskazana Ustawa zastosowanie ma wyłącznie do podmiotów leczniczych. Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych podmiotem leczniczym jest podmiot leczniczy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.
Podmiotem leczniczym będą zatem, w zakresiew jakim wykonują działalność leczniczą, między innymi zarówno przedsiębiorcy we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej (tak spółki jak i jednoosobowe działalności gospodarcze) jeżeli zatrudniają innych lekarzy (obejmuje to również współpracę na podstawie umowy b2b), jak i samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, czy instytuty badawcze oraz fundacje i stowarzyszenia, których celem statutowym jest wykonywanie zadań w zakresie ochrony zdrowia i których statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej, a także posiadające osobowość prawną jednostki organizacyjne takich stowarzyszeń.
Zgodnie z ustawą o działalności leczniczej działalność lecznicza polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, którymi są działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania. Działalność lecznicza może również polegać na promocji zdrowia lub realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia, w tym wdrażaniem nowych technologii medycznych oraz metod leczenia.
Identyfikacja podmiotu leczniczego możliwa jest poprzez jawny dostęp do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą - https://rpwdl.ezdrowie.gov.pl/RPM/Search , do którego każdy podmiot wykonujący działalność leczniczą ma obowiązek się wpisać (nie dotyczy lekarzy prowadzących gabinety w ramach praktyki zawodowej). Pod zakres ustawy podlega zatem - przykładowo- zarówno prywatny gabinet stomatologiczny zatrudniający innych lekarzy stomatologów, prowadzony przez jednoosobowego przedsiębiorcę jak i publiczna przychodnia SPZOZ.
W podmiotach leczniczych świadczenie pracy może być wykonywane przez różnego rodzaju pracowników. Wskazana ustawa ma zastosowanie wyłącznie do zatrudnionych na podstawie stosunku pracy w podmiocie leczniczym:
Pracownikiem wykonującym zawód medyczny w podmiocie leczniczym jest:
O ile identyfikacja pracownika wykonującego zawód medyczny nie budzi zasadniczo trudności, to powstać one mogą co do ustalenia statusu pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny. Zgodnie z ustawą jest nim osoba:
Wątpliwości budzi najczęściej trzecia przesłanka tj. zatrudnienie na określonym w niej stanowisku. W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że przesłanka ta nie odsyła nas do zastosowania jej wyłącznie do podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami tj. publicznych podmiotów leczniczych. Odnosi się ona tylko do stanowisk określonych w wydanym, na podstawie wskazanego przepisu, załączniku do Rozporządzenia oraz do stanowisk analogicznych tj. niewymienionych wprost z nazwy w tym załączniku. Można potocznie wytłumaczyć to jako swoiste „podlinkowanie” przez ustawodawcę listy stanowisk, do których zastosowanie ma Ustawa, a która to lista znajduje się po prostu w innym akcie prawnym.
Jest to konkretnie Załącznik pt: „Kwalifikacje wymagane od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami I. Pracownicy działalności podstawowej” do Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami. Obecnie począwszy od 4 sierpnia 2023 roku obowiązuje Rozporządzenie z dnia 10 lipca 2023 roku. Wcześniej obowiązywało Rozporządzenie dnia 20 lipca 2011 roku.
Przechodząc zatem do ustalenia o jakich stanowiskach mowa, to trzeba tutaj wymienić takie stanowiska jak np. fizyk medyczny, logopeda, dietetyk, psychoterapeuta, asystent, technik masażysta oraz rejestratorka medyczna (czy też za obowiązywania poprzedniego Rozporządzenia także „sekretarka medyczna”). Dla podlegania pod omawianą ustawę o minimalnym wynagrodzeniu pracowników podmiotów leczniczych nie jest wymagane, by w umowie o pracę takiego pracownika znalazło się wprost określenie jego stanowiska jak ww. załączniku. W przypadku gdy stanowisko określone jest inną nazwą, ale zakres obowiązków i charakter pracy jest tożsamy z tym jaki właściwy jest dla imiennie wskazanego w załączniku stanowiska, mamy do czynienia ze stanowiskiem analogicznym.
Nawiązując do wątku stanowisk analogicznych, należy podkreślić, że odmienne nazwanie stanowiska pracownika podmiotu leczniczego nie spowoduje, że nie będzie miała zastosowania ustawa o minimalnym wynagrodzeniu pracowników podmiotów leczniczych. Praktykę zmiany nazwy stanowiska można było spotkać na dość szeroką skalę wobec rejestratorek czy sekretarek medycznych po wprowadzeniu nowelizacji ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Wówczas niektóre, szczególnie prywatne podmioty lecznicze, podjęły próbę uniknięcia wykonania obowiązku podwyższania wynagrodzeń takim pracownikom, poprzez właśnie zmianę nazwy stanowiska na pracownika biurowego, pracownika administracyjnego czy pracownika obsługi.
Formalna zmiana czy nadanie innej nazwy stanowiska takiego pracownika nie wywołała oczekiwanego przez pracodawcę rezultatu w postaci uchylenia się od obowiązku stosowania się do regulacji omawianej ustawy.
Ustalając wobec kogo zastosowanie ma Ustawa z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, należy wyjaśnić w jaki sposób reguluje ono najniższe wynagrodzenie jakie może być wypłacane pracownikom podmiotów leczniczych.
Brzmienie ustawy zmieniało się na przestrzeni czasu, niemniej wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, nie może być niższe niżnajniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalone w sposób określony w ustawie.
Jak stanowi art. 2 pkt 1 ustawy przez najniższe wynagrodzenie zasadnicze należy rozumieć najniższe miesięczne wynagrodzenie zasadnicze przysługujące pracownikowi wykonującemu zawód medyczny oraz pracownikowi działalności podstawowej, innemu niż pracownik wykonujący zawód medyczny, zatrudnionym w podmiocie leczniczym, obliczone w sposób określony w art. 3, art. 3a albo art. 7 tejże ustawy.
Najniższe wynagrodzenie zasadnicze obliczane jest zasadniczo jako iloczyn współczynnika pracy określony w załączniku do ustawy i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski. Ustawa w tej kwestii, w okresie swojego obowiązywania podlegała licznym zmianom. W związku z tym dla zweryfikowania prawidłowości wynagrodzenia pracownika podmiotu leczniczego należy wziąć pod uwagę zmiany jakie następowały w czasie trwania stosunku pracy.
Co istotne obecnie corocznie na dzień 1 lipca podmiot leczniczy powinien dokonać podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika podmiotu leczniczego do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze, z uwzględnieniem warunków wskazanych w ustawie. Co więcej od dnia 2 lipca danego roku wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, nie może być niższe niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalone w sposób określony w ust. 1 na dzień 1 lipca danego roku.
Wysokość współczynnika pracy określony w załączniku do omawianej ustawy jest jednym z dwóch składowych, w oparciu o które wylicza się wysokość wynagrodzenia pracownika podmiotu leczniczego.
Zgodnie z nowelizacją z dnia 29 czerwca 2022 roku (w brzmieniu obowiązującym do 18 października 2022 roku) zmieniła się treść załącznika do ustawy tj. Tabeli współczynnika pracy. Przykładowo, zgodnie z nowym brzmieniem pracownik działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny:
- z wymaganym wykształceniem średnim ma podwyższony współczynnik do wartości „0,78” z dotychczasowego „0,73”,
- bez wymogu wykształcenia średniego ma podwyższony współczynnik do wartości „0,65” z dotychczasowego „0,59”.
Zmiana ta wywołała wcześniej wspomnianą praktykę niektórych podmiotów leczniczych polegającą albo na likwidacji stanowisk pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawód medyczny albo zmianie nazwy ich stanowiska, by uniknąć dokonywania wymaganych prawem podwyżek.
Kancelaria Achtelik Siwka i Wspólnicy posiada bogate doświadczenie w zakresie kompleksowej obsługi prawnej dla branży medycznej, szpitali, podmiotów leczniczych, lekarzy i lekarzy stomatologów. Jeśli prowadzisz podmiot leczniczy, odpowiadasz za sprawy kadrowo-płacowe podmiotu leczniczego lub jesteś pracownikiem podmiotu leczniczego i potrzebujesz wsparcia w zakresie tematyki prawa pracy w podmiotach leczniczych – zapraszamy do kontaktu – tel. 32 749 80 50, kontakt@asiw.pl.
Chcesz wiedzieć więcej o naszym zespole?
