Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 roku w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii uchylone zostało dotychczasowe rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 roku. Nowe rozporządzenie w części powiela dotychczasowe regulacje mające na celu ograniczenie zakażeń wirusem SARS-CoV-2, niemniej wprowadza również szereg nowych ograniczeń.
Najważniejszą zmianą jest wprowadzenie obowiązku zakrywania, przy pomocy części odzieży, maski albo maseczki ust i nosa podczas przebywania poza adresem miejsca zamieszkania lub stałego pobytu. Zapis ten nakłada obowiązek zakrycia przez każdego twarzy tuż po wyjściu z własnego miejsca zamieszkania. Jednocześnie w rozporządzeniu nie przewidziano żadnych wyjątków, które zwalniałyby z obowiązku zakrywania twarzy, w tym w szczególności w miejscu pracy czy własnym samochodzie. Ponadto przepis skierowany pozostaje do wszystkich, zatem obowiązek zakrywania twarzy ma zarówno osoba dorosła jak i dziecko (w tym niemowlak). Twarz zakrywać będą musieli również politycy czy dziennikarze, albowiem jak wspomniano na wstępie, rozporządzenie nie przewiduje żadnych wyjątków od obowiązku zakrywania twarzy.
Zaznaczyć należy, że podczas jednej z konferencji prasowych jeszcze przed wydaniem nowego rozporządzenia, Minister Zdrowia oświadczył, że obowiązkowe będzie zasłanianie ust i nosa w miejscu publicznym. Pomimo to do rozporządzenia wprowadzone zostało określenie, które to nakłada obowiązek zakrywania twarzy w każdym miejscu. Niemniej użyte podczas konferencji prasowych określenie pozostaje bardzo nieostre. W przepisach brak jest definicji legalnej miejsca publicznego, która to definicja jednoznacznie określiłaby gdzie mamy obowiązek zakrywania twarzy. Z orzecznictwa sądów wynika, że za miejsce publiczne rozumie się miejsce dostępne dla nieograniczonego kręgu podmiotów (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 lutego 2015 roku, sygnatura akt SK 70/13) takie jak np. ulica, plac, park, sklep czy jakikolwiek inny obiekt użyteczności publicznej (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 września 2015 roku, sygnatura akt K 28/13).
Z doniesień medialnych, w tym wypowiedzi Ministra Zdrowia wiemy, że ww. rozporządzenie będzie jeszcze w tym tygodniu nowelizowane, tak, aby w określonych przypadkach możliwe było odkrycie twarzy. Z racji na wątpliwości co do sposobu rozumienia określenia miejsce publiczne, za właściwe wydaje się doprecyzowanie dotychczasowych przepisów poprzez enumeratywne wskazanie miejsc,
w których zakrywanie twarzy nie będzie obowiązkowe.
W obiektach handlowych i usługowych, niezależnie od ich rozmiaru, podtrzymano do dnia 19 kwietnia 2020 roku ograniczenie co do ilości osób, które mogą w tym samym czasie przebywać na terenie obiektu. Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem w ww. obiektach mogą przebywać maksymalnie 3 osoby na jedno stanowisko kasowe. Zatem jeżeli w sklepie jest 5 stanowisk kasowych, to niezależnie od tego czy są one czynne czy tez nie, w sklepie może przebywać maksymalnie 15 osób w tym samym czasie.
Co ważne w godzinach od 10:00 do 12:00 w ww. obiektach mogą przebywać wyłącznie osoby powyżej 65 roku życia. Wyjątkiem od reguły „godzin dla seniorów” jest zakup w aptece produktu leczniczego jeżeli jest to konieczne ze względu na nagłe zagrożenie życia lub zdrowia.
Odmienna pozostaje natomiast regulacja dotycząca funkcjonowania stacji paliw. Do tego typu obiektów nie znajduje zastosowania ograniczenie dotyczące godzin dla seniorów.
Wychodząc z domu w celu dotarcia do pracy, załatwienia spraw niezbędnych do życia codziennego lub też wolontariatu na rzecz walki z COVID-19 zobowiązani jesteśmy do zachowania co najmniej 2-metrowej odległości pomiędzy innymi osobami. Zasada ta ma również zastosowanie do rodziny oraz osób nam bliskich. Wyjątkiem pozostaje wyłącznie opieka nad dzieckiem do 13 roku życia lub też nad osobą niepełnosprawną lub niemogącą się samodzielnie poruszać.
Nakaz zachowania odległości 2 metrów znajduje swoje zastosowania wyłącznie podczas przemieszczani się pieszo – nie ma on zastosowania w miejscu pracy (o czym mówi inny zapis rozporządzenia) czy też podczas przemieszczania się w samochodzie.
W nowym rozporządzeniu podtrzymany został, do dnia 19 kwietnia 2020 roku zakaz prowadzenia działalności gospodarczej:
Zakład pracy do dnia 19 kwietnia 2020 roku zobowiązany jest zapewnić zatrudnionym osobom, niezależnie od podstawy zatrudnienia, rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk. Jednocześnie pomiędzy stanowiskami pracy należy zachować odległość wynoszącą co najmniej 1,5 metra, chyba że jest to niemożliwe ze względu na charakter działalności wykonywanej w danym zakładzie pracy.
Więcej informacji o bieżących zmianach w prawie spowodowanych epidemią koronawirusa (COVID-19) znajdziecie Państwo na stronie www.asiw.pl/aktualnosci
Informacje przygotowywane są przez prawników kancelarii prawnej Achtelik Siwka i Wspólnicy Adwokaci i Radcy Prawni sp.p. z Katowic.
Autorzy:
Radca prawny Adrian Achtelik
Prawnik Daniel Piekarz
