Estoński CIT – ryczałt od dochodów spółek

Estoński CIT został uregulowany w rozdziale 6b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tzw. estoński CIT – czyli ryczałt od dochodów spółek – zakłada odejście od zasady, że opodatkowaniu podlega dochód osiągany w związku z bieżącym prowadzeniem działalności gospodarczej. Zamiast tego podatek jest płacony dopiero w momencie wypłaty zysku ze spółki na rzecz wspólników. Oznacza to, iż tak długo, jak wypracowane przez spółkę zyski nie będą podlegały wypłatom na rzecz właścicieli, nie będzie konieczności zapłaty od nich podatku. Dopiero w momencie, gdy nastąpi podział zysku lub pokrycie straty sprzed okresu opodatkowania estońskim CIT, spółka jest obowiązana zapłacić podatek.

Trzeba pamiętać, że tym podatkiem opodatkowany także jest ukryty zysk właścicieli. Są to wszelkie świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem. Może to być więc np. pożyczka udzielona właścicielowi, darowizna dla właściciela, wydatki na reprezentację. Ukrytym zyskiem natomiast nie będzie - przykładowo -  wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę, wynagrodzenie z tytułu powołania, wynagrodzenie z tytułu kontraktu menedżerskiego.

Estoński CIT – jakie warunki trzeba spełnić.

Stosownie do art. 28j ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych aby korzystać z estońskiego CIT należy spełnić następujące warunki:

1. Wspólnikami mogą być jedynie osoby fizyczne;
2. Spółka nie może posiadać udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, a także tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;
3. Przychody spółki uzyskiwane z wierzytelności, odsetek, pożyczek, opłat leasingowych, poręczeń, gwarancji, praw autorskich, praw własności przemysłowej, ze zbycia instrumentów finansowych oraz z transakcji z podmiotami powiązanymi nie mogą przekraczać 50% wszystkich przychodów;
4. Spółka powinna zatrudniać co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty, które nie są ani wspólnikami ani akcjonariuszami tej spółki. Tutaj trzeba też pamiętać, że jeśli podatnik jest tak zwanym małym podatnikiem, to warunek ten będzie spełniony jeśli ten podatnik w pierwszym roku podatkowym opodatkowania ryczałtem zatrudnia co najmniej 1 osobę.

Estoński CIT – wysokość podatku.

Jak już wspomniałem, ryczałt od dochodów jest płacony w momencie wypłaty zysku i w innej wysokości niż standardowy CIT. Dla małych podatników i dla podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej na tych zasadach wynosi 10% podstawy opodatkowania.

W tym miejscu trzeba wyjaśnić więc, że mały podatnik na gruncie art. 4a pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych to taki, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 euro; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. Podatnicy traktowani są jako rozpoczynający działalność gospodarczą, jeżeli nie prowadzili takiej w roku poprzedzającym rok rozpoczęcia obecnej.

W przypadku pozostałych podatników jest to 20% podstawy opodatkowania.

Reasumując - w przypadku małego podatnika efektywna kwota podatku płacona przez właściciela łącznie wynosi 20% - zamiast 26,29%. W przypadku pozostałych wynosi 25% - zamiast 34,39%.

Estoński CIT – podstawa opodatkowania.

Zgodnie z art. 28m ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podstawą opodatkowania jest:

1. suma dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat – ustalona w miesiącu, w którym podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto;
2. suma dochodu z tytułu ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą – ustalona w miesiącu, w którym wykonano świadczenie lub dokonano wypłaty lub wydatku;
3. dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku – osiągnięty w miesiącu, w którym nastąpiło łączenie, podział, przekształcenie podmiotów lub wniesienie wkładu niepieniężnego (nadwyżka wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników - w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia podmiotów lub wniesienia w drodze wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części);
4. dochód z tytułu zysku netto – osiągnięty w roku podatkowym, w którym zakończono opodatkowanie ryczałtem.

Przejście na estoński CIT – formalności.

1. Aby przejść na estoński CIT należy złożyć zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Można to zrobić do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym chce się skorzystać z estońskiego CIT, ale także w trakcie roku podatkowego. Przy takim przejściu w trakcie roku podatkowego trzeba jednak rozliczyć CIT na normalnych zasadach, zamknąć księgi i sporządzić sprawozdanie finansowe.
2. Po pozytywnym rozpatrzeniu zawiadomienia opodatkowanie estońskim CIT będzie trwało zgodnie z art. 28f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 4 bezpośrednio po sobie następujące lata podatkowe wskazane przez podatnika w zawiadomieniu i co do zasady odnawia się automatycznie na kolejny okres 4-letni, chyba że podatnik złoży informację o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem w deklaracji, składanej za ostatni rok podatkowy, w którym podatnik był opodatkowany ryczałtem.
3. Decyzja o przejściu na opodatkowanie estońskim CIT wiąże się z obowiązkiem wykazania przychodu oraz kosztów z tzw. różnic przejściowych (różnic pomiędzy wartością bilansową aktywów i pasywów a ich wartością podatkową- podstawą opodatkowania). Kwoty te należy przedstawić w zeznaniu CIT-8 składanym za ostatni rok opodatkowania na zasadach ogólnych.
4. Podatnicy korzystający z ryczałtu od dochodów spółek nie będę obowiązani do zapłaty podatku wynikającego z dokonanej przy przejściu na system estoński korekty przychodów oraz kosztów podatkowych. Warunkiem jest rozliczanie się na zasadach estońskich przynajmniej przez okres 4 lat podatkowych.

Jeśli zainteresował Państwa ten wpis zachęcamy do kontaktu z Kancelaria adwokacka Katowice. Kwestia Estońskiego CITu cieszy się obecnie dużym zainteresowaniem i w dużej mierze jest powodem przekształcenia spółki cywilnej w zoo.