Zasady opodatkowania fundacji rodzinnej oraz wypłat na rzecz beneficjentów w świetle ustawy.

Fundacja rodzinna cieszy się dzisiaj wyjątkowym zainteresowaniem z tego powodu, że przewidziano dla niej bardzo korzystne zasady opodatkowania.

Poniżej przyjrzymy się zasadom opodatkowania podatkiem CIT przychodów uzyskiwanych przez fundację rodzinną oraz podstawowym zasadom opodatkowania wypłat na rzecz beneficjentów. Krótko wspomnę także o opodatkowaniu podatkiem VAT.

Opodatkowanie fundacji rodzinnej CIT.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o Fundacji rodzinnej, Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów.

Jako osoba prawna, fundacja rodzinna podlega opodatkowaniu podatkiem CIT, w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT). Przypomnijmy bowiem, że ustawa ta generalnie reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji.

Co jednak ważne w art. 6 ustawy o CIT ust. 1 pkt 25, wskazano, że fundacja rodzinna zwolniona jest z opodatkowania tym podatkiem – jest to tak zwane zwolnienie podmiotowe. Owe zwolnienie podmiotowe fundacji rodzinnych będzie mieć zastosowanie tylko jeśli fundacja prowadzi działalność, o której mowa w art. 5 ustawy o fundacjach rodzinnych.

Jeśli fundacja prowadzi działalność wykraczającą poza zakres określony w ust. 5, stawka podatku wynosi 25% (art. 24r ustawy o CIT) i dodatkowo w odniesieniu do tej części dochodów nie będziemy mogli zastosować zwolnień przedmiotowych ani odliczeń.

Fundacja rodzinna może prowadzić działalność tylko w zakresie:

1. zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
2. najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;
3. przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;
4. nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
5. udzielania pożyczek:
6. spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,
7. spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,
8. beneficjentom;
9. obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;
10. produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;
11. gospodarki leśnej.

Działalność, o której mowa w ust. 1 pkt 7 i 8, fundacja rodzinna może wykonywać wyłącznie w związku z prowadzonym gospodarstwem rolnym.

Opodatkowanie dochodu (przychodu) beneficjentów podatkiem PIT.

Jak wiemy jednak podatki płacić trzeba i nie ma nic pewniejszego niż właśnie one, stąd też pojawia się pytanie o to kiedy i jaki podatek trzeba będzie w takiej sytuacji zapłacić. Podatek pojawi się rzecz jasna, ale dopiero w momencie wypłat na rzecz beneficjentów.

Kluczowa idea fundacji opiera się bowiem na tym, aby uniknąć obciążenia podatkowego fundacji na etapie jej funkcjonowania, przy założeniu, że opodatkowanie ma mieć miejsce dopiero w momencie wypłat na rzecz beneficjentów. Podatek ten wynosi 15% podstawy opodatkowania i jest naliczany oraz pobierany przez fundację (art. 24q ust. 1 pkt. 1 oraz art. 25 i nast. ustawy o CIT).

W przypadku, gdy beneficjentem jest fundator albo jego najbliższa rodzina, wypłaty nie są objęte podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) – jest to zwolnienie przedmiotowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt. 157 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pamiętaj, że najbliższa rodzina fundatora lub beneficjenta to małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowej, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha.

Natomiast jeżeli świadczenia otrzymają beneficjenci, którzy nie są zaliczeni do I grupy podatkowej (w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn), opodatkowanie będzie wynosić 10% przychodów, albo 15% przychodów (art. 30 ust. 1 pkt. 17. lit. a. i b. ustawy o PIT).

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku beneficjenta do osoby, fundatora.

Przypomnę więc, że:

• do grupy I zaliczymy - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
• do grupy II zaliczymy - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych – w tym przypadku będziemy mieć do czynienia z 10% podatkiem PIT.
• do grupy III zaliczymy - innych beneficjentów – i w tym wypadku będziemy mieć do czynienia z 15% podatkiem PIT;

Jak więc widać w odniesieniu do beneficjentów opodatkowanych podatkiem 10% albo 15%, będziemy mieli do czynienia z podwójnym opodatkowaniem – pierwszy raz na poziomie fundacji (15%) a następnie na poziomie beneficjenta (10% albo 15% PIT).

Opodatkowanie podatkiem VAT.

W tym zakresie nie ma potrzeby dłuższego wywodu. Ustawa o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT) nie przewiduje w tym miejscu jakichkolwiek dodatkowych regulacji szczególnych, gdy idzie o opodatkowanie podatkiem VAT fundacji rodzinnej. Zasadniczo opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają (art. 5 ustawy o VAT) :

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jeśli działalność fundacji będzie mieścić się w przedmiotowym zakresie opodatkowania podatkiem VAT określonym w ustawie, to oczywiście jako osoba prawna, dokonująca np. dostawy, podatek VAT będzie zobowiązana rozliczyć na zasadach ogólnych.

Szukasz wsparcia przy tworzeniu i rejestracji Fundacji rodzinnej? Skontaktuj się z nami. Tworzymy i rejestrujemy podmioty dla Klientów z obszaru całego Kraju.