Wobec rozpowszechnionych form dostępnej pomocy publicznej ze środków europejskich, coraz częstszym zjawiskiem jest nieprawidłowe określenie własnego statusu jako mikro-, małego lub średniego przedsiębiorcy. Jak więc określić status przedsiębiorcy dla potrzeb pomocy publicznej?
Przedsiębiorcy często bowiem zapominają o tym, że określając swój status, w poszczególnych przypadkach zobowiązani są uwzględnić także relacje, które łączą je z innymi podmiotami działającymi na rynku – tj. relacje powiązania i relacje partnerstwa. To z kolei skutkuje koniecznością doliczania do własnych obrotów oraz stanu zatrudnienia obrotów oraz zatrudnienia osiąganych przez podmioty powiązane lub partnerskie. To niejednokrotnie burzy dotychczasową praktykę przedsiębiorców, którzy dość oględnie do tej pory określali swój status – jako właśnie mikro, małego albo średniego przedsiębiorcy. W konsekwencji może to mieć fundamentalne znacznie dla możliwości otrzymania pomocy publicznej, a nawet - jeśli już doszło do jej uzyskania - może skutkować obowiązkiem jej zwrotu!
W pierwszej kolejności bada się występowanie relacji powiązania. Powiązanie występuje, jeśli spełnione jest którekolwiek z poniższych kryteriów:
Przedsiębiorstwa, które pozostają w jednym ze związków opisanych powyżej za pośrednictwem co najmniej jednego przedsiębiorstwa również uznaje się za powiązane. Co ważne, jest to niezależnie, czy przedsiębiorstwa te działają na tym samym rynku właściwym, czy też na rynkach pokrewnych.
Przedsiębiorstwa pozostające w jednym z takich związków za pośrednictwem osoby fizycznej lub grupy osób fizycznych działających wspólnie również uznaje się za przedsiębiorstwa powiązane, jeżeli prowadzą one swoją działalność lub część działalności na tym samym rynku właściwym lub rynkach pokrewnych.
Dokonując analizy tego, czy dane przedsiębiorstwa pozostają w relacji partnerstwa/powiązania, uwzględnia się jednak nie tylko wprost określone powyżej wytyczne, ale też całokształt działalności podmiotów. Należy więc dokonać analizy struktury grupy, siedzib spółek, przedmiotu ich działalności, składu wspólników i zarządu, a nawet prokurentów.
I tak, za istnieniem ww. powiązań mogą przemawiać np.: wspólny zakres klientów, wspólne użytkowanie budynków lub środków transportu, wspólny sposób prowadzenia biznesu; opracowana wspólna strategia biznesowa, zawarta umowa inwestycyjna itp. Jak widać więc, ustalenie statusu przedsiębiorcy nie będzie zadaniem prostym.
Powyższe wyliczenia mają charakter przykładowy i nie stanowią katalogu zamkniętego przesłanek, które mogą lec u podstaw stwierdzenia powiązania. Badanie relacji – w odniesieniu do konkretnego podmiotu – każdorazowo wymaga zbadania szeregu wskazanych powyżej okoliczności pod kątem ich faktycznego wpływu na pozycję rynkową wnioskodawcy. Potrzeba udzielania pomocy publicznej małym i średnim przedsiębiorcom umotywowana jest faktem, iż rozwój tego sektora może być utrudniony ze względu na niedoskonałości rynku, prowadzące do typowych problemów takich jak np. trudności z uzyskaniem kapitału lub pożyczek. Przedsiębiorstwa, które dzięki powiązaniom faktycznym czy prawnym z innymi podmiotami nie doświadczają ułomności na rynku, nie są uprawnione do korzystania z ułatwień przysługujących MŚP. Potencjał spółek, dzięki powiązaniom z innymi podmiotami, przewyższa potencjał przedsiębiorstwa uprawnionego do pomocy, które takich powiązań nie posiada.
W przypadku struktur o złożonym charakterze konieczna jest ich kompleksowa analiza. Definiując określenie sprawowanej kontroli (a tym samym: dominującego wpływu), należy wziąć pod uwagę zarówno kontrolę prawną, jak i faktyczną. W przypadku, gdy dany podmiot posiada wpływ na politykę operacyjną bądź finansową, to sytuację taką można zakwalifikować jako wywieranie dominującego wpływu. W zakresie „wpływu” oraz „kontroli” należy wskazać, że może ona być sprawowana na różne sposoby. I tak wyróżnić można „wspólną kontrolę”, która ma miejsce wtedy, gdy dwie lub więcej osób ma możliwość wywierania, w kooperacji, decydującego wpływu na inne przedsiębiorstwo, na skutek wysokiego stopnia wzajemnej zależności między udziałowcami.
W przypadku ustalenia, że między podmiotami nie występuje relacja powiązania, należy dokonać analizy relacji partnerstwa. Jest to więc kolejny etap w toku badania i analizy statusu przedsiębiorcy na potrzeby MŚP.
Obejmuje ona teprzedsiębiorstwa, które nie zostały zakwalifikowane jako przedsiębiorstwa powiązane i między którymi istnieją następujące związki: przedsiębiorstwo (przedsiębiorstwo wyższego szczebla) posiada, samodzielnie lub wspólnie z co najmniej jednym przedsiębiorstwem powiązanym, co najmniej 25% kapitału innego przedsiębiorstwa (przedsiębiorstwa niższego szczebla) lub praw głosu w takim przedsiębiorstwie.
W przypadku ustalenia, że nasze przedsiębiorstwo posiada przedsiębiorstwa powiązane, ustalając status naszego przedsiębiorstwa (mikro-, małe lub średnie), do jego danych należy doliczyć pełne dane każdego przedsiębiorstwa, które jest bezpośrednio lub pośrednio z nim powiązane.
Natomiast w przypadku, gdy nasze przedsiębiorstwo posiada przedsiębiorstwa partnerskie, do naszych danych należy doliczyć dane przedsiębiorstwa partnerskiego będącego bezpośrednio przedsiębiorstwem wyższego lub niższego szczebla, proporcjonalnie do procentowego udziału w kapitale lub prawach głosu (zależnie od tego, która z tych wartości jest większa).
Przykład: jeśli spółka X posiada 35% udziałów w spółce Y, to ustalając status spółki X, do jej obrotu i poziomu zatrudnienia należy doliczyć 35% danych spółki Y.
Do określania liczby personelu i kwot finansowych wykorzystuje się dane odnoszące się do ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego i obliczane w skali rocznej.
Na tym jednak nie kończy się doliczanie danych w toku analizy status przesiębiorcy.
W przypadku, gdy przedsiębiorstwo powiązane w stosunku do naszego przedsiębiorstwa:
Natomiast gdy przedsiębiorstwo partnerskie:
Ustalenie własnego statusu jako MŚP zatem tylko z pozoru wydaje się być zadaniem prostym i nieskomplikowanym. W przypadku bowiem, gdy (co jest powszechnie praktykowane), dane osoby prowadzą działalności w ramach kilku podmiotów, należy każdorazowo ocenić wszystkie te relacje, przy uwzględnieniu całokształtu powiązań gospodarczych i biznesowych, w tym też i tych niepisanych.
Dlaczego jest to tak ważne? Dlatego, że w toku kontroli przedsiębiorcy wadliwe ustalenie status może skutkować obowiązkiem zwrotu otrzymanej dotacji.
Jeśli potrzebujecie Państwo pomocy w toku ustalania statusu MŚP - Kancelaria adwokacka Katowice ASIW jest do Państwa dyspozycji. Oferujemy usługi zarówno klientom biznesowym, jak i indywidualnym. Obsługa prawna spółek to nasza specjalność. Dla zainteresowanych - obsługa prawna firmy Katowice również leży w naszych kompetencjach. Zapraszamy do kontaktu.
Chcesz wiedzieć więcej o naszym zespole?
