Do góry

Klienci biznesowi

Kancelaria

Restrukturyzacja

W przeciwieństwie do postępowania, którego celem jest ogłoszenie upadłości, celem postępowań restrukturyzacyjnych jest uniknięcie ogłoszenia upadłości i przeprowadzenie działań naprawczych. Restrukturyzacja firmy i każdy z jej rodzajów prowadzi do zawarcia swoistego porozumienia  (układu) z wierzycielami, który określa zasady i sposób spłaty zobowiązań przedsiębiorcy. Do zawarcia i zatwierdzenia układu restrukturyzacji, dochodzi na innych zasadach w zależności od rodzaju postępowania tj. albo postępowania o zatwierdzenie układu, postępowań układowych lub postępowania sanacyjnego. Inne są także skutku otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego oraz uprawnienia dłużnika po zainicjowaniu restrukturyzacji. Wszystkie postępowania restrukturyzacyjne mogą być prowadzone wobec przedsiębiorcy niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością, bez względu na to czy ponosi winę, czy też nie w powstaniu stanu niewypłacalności / zagrożenia niewypłacalnością.  Przedsiębiorca niewypłacalny to taki, który utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Przedsiębiorca zagrożony niewypłacalnością, to taki, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny.  Restrukturyzacja pozwala zasadniczo uniknąć upadłości i zawsze wymaga, by w cały jej proces zaangażowany był doradca restrukturyzacyjny.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o postępowaniu restrukturyzacyjnym prowadzonym przez doradcę restrukturyzacyjnego?

Dowiedz się więcej »   Restrukturyzacja Katowice

Wniosek o otwarcie restrukturyzacji

Do restrukturyzacji potrzebny jest wniosek o otwarcie restrukturyzacji przedsiębiorcy skierowany do właściwego Sądu – tzw. wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego (można powiedzieć, że jest to tzw. wniosek umożliwienie rozpoczęcia restrukturyzacji). Wniosek podlega opłacie w kwocie 1000 zł. Ponadto zachodzi konieczność uiszczenia zaliczki na poczet kosztów postępowania restrukturyzacyjnego w wysokości około 5000 zł na konto sądu, w którym złożony zostanie wniosek. W niektórych wypadkach kwota zaliczki ustalona przez sąd może być wyższa.

Wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego powinien zawierać wstępny plan restrukturyzacyjny (plan naprawczy). Powinien zawierać analizę przyczyn jego trudnej sytuacji, przegląd działań naprawczych oraz ich harmonogram. Plan ten może na późniejszym etapie podlegać, nawet daleko idącym modyfikacjom. We wniosku przedsiębiorca winien także zawrzeć propozycje układowe.

Wniosek o otwarcie restrukturyzacji powinien zawierać propozycje układowe. Propozycje układowe to nic innego jak, zaproponowanie wierzycielom np.:

  1. odroczenia terminu spłaty ich należności;
  2. rozłożenia spłaty na raty;
  3. zmniejszenia wysokości zobowiązań wobec wierzycieli;
  4. konwersję wierzytelności na udziały lub akcje;
  5. inne rozwiązania.

Jakie zobowiązania podlegają restrukturyzacji

Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego wiąże się z szerokimi możliwościami restrukturyzacji zobowiązań przedsiębiorcy.

Restrukturyzowane i obejmowane układem mogą być:

  1. zobowiązania wobec kontrahentów;
  2. zobowiązania podatkowe;
  3. zobowiązania wobec ZUS  – restrukturyzacja obejmować może rozłożenie ich na raty lub odroczenie terminu płatności;
  4. wynagrodzenia pracownicze wynikające z umowy o pracę – o ile pracownicy wyrażą na to zgodę, przy czym – w razie wyrażenia takiej zgody – pracownik nie może po restrukturyzacji otrzymać mniej niż ustawowa pensja minimalna;
  5. wynagrodzenia należne pracownikom na podstawie np. umowy zlecenia, kontraktu menedżerskiego, umowy o dzieło – zgoda pracownika nie jest w tym przypadku potrzebna.

Restrukturyzowane i obejmowane układem nie mogą być:

  1. alimenty płacone przez przedsiębiorcę;
  2. renty płacone przez przedsiębiorcę;

Rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych

Ustawa prawo restrukturyzacyjne wymienia cztery rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych.

Postępowanie o zatwierdzenie układu. Jest to samodzielnie zbieranie głosów wśród wierzycieli (wierzytelności spornych, czyli tych kwestionowanych przez przedsiębiorcę, nie może być więcej niż 15%). Jest to specyficzne postępowanie restrukturyzacyjne, które charakteryzuje się koniecznością wdrożenia odpowiednio uregulowanego postępowania przedsądowego. W postępowaniu o zatwierdzenie układu następuje zbieranie głosów wierzycieli na piśmie przez samego dłużnika przy wykorzystaniu kart do głosowania. W tym postępowaniu dłużnik zawiera umowę z doradcą restrukturyzacyjnym tj. osobą posiadającą licencję doradcy restrukturyzacyjnego, który wspiera dłużnika w toku restrukturyzacji, pomaga w przygotowaniu niezbędnych dokumentów w restrukturyzacji i zasadniczo pomaga w zawarcia układu. Doradca restrukturyzacyjny pełni zasadniczo samodzielną rolę w postępowaniu restrukturyzacyjnym i nie jest pełnomocnikiem dłużnika, choć osoby te muszą z sobą współdziałać. Do sądu kierowany jest więc nie wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, ale wniosek o zatwierdzenie już przyjętego układu. Układ zaś jest przyjęty, jeżeli za jego przyjęciem wypowie się większość wierzycieli głosujących, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom. W obecnym stanie prawnym postępowanie to przez określony czas chroni także przed postępowaniem egzekucyjnym.  Z wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych to właśnie postępowanie o zatwierdzenie układu, jest obecnie najczęściej wybierane przez przedsiębiorców i dostrzegamy jego wyjątkowo szybko rosnącą popularność.

Przyśpieszone postępowanie układowe. Układ zawierany jest w toku postępowania restrukturyzacyjnego przed sądem (suma wierzytelności spornych względem przedsiębiorcy nie może przekroczyć 15%). Wniosek o otwarcie restrukturyzacji przedsiębiorcy powinien być – w założeniu – rozpoznany przez Sąd, w terminie tygodnia. W tym postępowaniu przedsiębiorca nie zostaje pozbawiony swoich praw, ma zarząd i kontrolę nad swoim przedsiębiorstwem. Podlega jednak swoistej kontroli sądu oraz nadzorcy, wyznaczonego po otwarciu postępowania restukturyzacyjnego. Z dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania egzekucyjne ulegają zawieszeniu. Wszczęcie nowego postępowania egzekucyjnego jest niedopuszczalne po dniu otwarcia tego przyśpieszonego postępowania egzekucyjnego. W zamyśle to postępowanie powinno być najszybszym z tych postępowań, które toczą się z udziałem sądu. Finałem postępowania jest zawarcie układu z wierzycielami i jego zatwierdzenie przez sąd.

Postępowanie układowe. Układ zawierany jest przed sądem w toku postępowania restrukturyzacyjnego (suma wierzytelności spornych względem przedsiębiorcy musi przekraczać 15%). Wniosek o otwarcie restrukturyzacji powinien być rozpoznany w terminie do 6 tygodni, przy czym termin ten nie jest dla sądu wiążący. W tym postępowaniu sąd może jeszcze przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego zabezpieczyć majątek dłużnika przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego. Sąd może także, na wniosek przedsiębiorcy lub właśnie tymczasowego nadzorcy sądowego, zawiesić postępowania egzekucyjne, uchylić zajęcia rachunku bankowego, jeszcze przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego. Także w tym przypadku, w rękach przedsiębiorcy pozostawiony jest zarząd jego przedsiębiorstwem. Wyznaczany jest nadzorca sądowy mający na celu kontrolowanie działań zarządu. Różnice pomiędzy tym postępowaniem, a przyśpieszonym postępowania układowym wynikają z większych uprawnień wierzycieli oraz bardziej rozbudowanej procedury. Postępowanie kończy się także zawarciem i zatwierdzeniem układu.

Postępowanie sanacyjne. Układ jest zawierany przed sądem w toku postępowania restrukturyzacyjnego, ale dodatkowo przeprowadzane są przy udziale zarządcy wyznaczanego przez sąd czynności sanacyjne (czynności naprawcze). Dodatkowo przedsiębiorca jest chroniony przed egzekucją komorniczą.

Jest to postępowanie najbardziej ingerujące w sferę kompetencji i możliwości decyzyjnych przedsiębiorcy. Również w tym przypadku, sąd może jeszcze przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego zabezpieczyć majątek przedsiębiorcy przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego. Dotyczy to także możliwości zawieszenia postępowań egzekucyjnych i uchylenia zajęć rachunków bankowych. Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego – sanacyjnego wpływa najdalej na stosunki pracownicze. Istnieje możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony. Wyłączone jest także stosowanie niektórych przepisów, chroniących określone kategorie pracowników przed wypowiedzeniem stosunku pracy.

Zasadą w tym postępowaniu jest pozbawienie przedsiębiorcy jego praw związanych z zarządem jego przedsiębiorstwem oraz ustanowienie zarządcy. W niektórych przypadkach sąd może jednak ten zarząd nad całością lub częścią przedsiębiorstwa, w zakresie nieprzekraczającym tzw. zwykłego zarządu, pozostawić w rękach przedsiębiorcy. Postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku przedsiębiorcy wszczęte przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem otwarcia restrukturyzacji. Zarządca ma też szerokie uprawnienia kwestionowania czynności prawnych dokonanych przez przedsiębiorcę przed złożeniem wniosku o otwarcie restrukturyzacji.