Kwestie dotyczące zwrotu dofinansowania otrzymanego z funduszy europejskich wciąż budzą liczne wątpliwości. Ich źródła należy upatrywać w nietypowym charakterze procedury zmierzającej do otrzymania dofinansowania, która to bazuje na rozwiązaniach wynikających z prawa cywilnego, łącząc je jednocześnie z elementami właściwymi dla prawa i procedury administracyjnej. Udzielenie dofinansowania odbywa się na podstawie umowy cywilnoprawnej, w której to są w sposób szczegółowy uregulowane obowiązki każdej ze stron. Umowa ta w szczególności określa konsekwencje naruszenia przez beneficjenta obowiązków umownych, w tym warunki zwrotu otrzymanego dofinansowania. Należy zauważyć, że w świetle art. 6b ust. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 listopada 2000 roku o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, każda umowa o dofinansowanie powinna określać tryb zwrotu dofinansowania. Problemy na tym tle pojawiły się jednak wraz z wejściem w życie art. 211 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych, który to został zastąpiony przez art. 207 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, bowiem w przedmiotowych przepisach wprowadzono możliwość żądania zwrotu dofinansowania w drodze postępowania egzekucyjnego w administracji.
Należy jednak podkreślić, że pomimo wprowadzenia do ustawy o finansach publicznych procedury dopuszczającej dochodzenie zwrotu nienależycie wykorzystanego dofinansowanie w trybie administracyjnym i w drodze egzekucji w administracji, ustawodawca utrzymał w mocy obowiązek wynikający z art. 6b ust. 9 pkt 7 ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, tj. obowiązek określenia w treści umowy o dofinansowanie zasad zwrotu udzielonego dofinansowania. Ustawodawca zatem dopuścił współistnienie dwóch, oddzielnych trybów zwrotu nienależycie otrzymanego dofinansowania. Kwestia koegzystencji tych dwóch trybów była pomijana przez dotychczasowe orzecznictwo, co stawiało beneficjentów w bardzo niekorzystnej sytuacji, gdyż w trybie administracyjnym nie mogli oni bronić się poprzez podnoszenie argumentów właściwych dla stosunku cywilnoprawnego, gdyż organy administracyjny oraz sądy administracyjne nie są władne do rozstrzygania kwestii o charakterze cywilnoprawnym. Z drugiej jednak strony sądy powszechne kwestionowały swoją właściwość do rozstrzygania w tego typu sprawach, bowiem wraz z wydaniem decyzji administracyjnej w przedmiocie zwrotu dofinansowania, sprawa (zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem) została przekazana pod rozstrzygnięcie organom administracyjnym, co wyłączało drogę sądową.
Radca Prawny Jacek Mąka w sprawie jednego z naszych klientów podjął się trudnego zadania zmiany dotychczasowego stanowiska sądów powszechnych poprzez wniesienie skargi kasacyjnej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Argumentacja zawarta w skardze zmierza do wykazania, że wydanie decyzji administracyjnej w przedmiocie zwrotu dofinansowania w trybie art. 207 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych nie wyłącza drogi sądowej we wszystkich sprawach dotyczących zwrotu dofinansowania. Celem naszych działań jest uzyskanie rozstrzygnięcia, w którym to zostanie potwierdzona koegzystencja tych dwóch trybów, a także możliwość beneficjentów do ochrony swych praw zarówno w trybie administracyjny i sądowoadministracyjnym, jak również w trybie cywilnoprawnym.
O wynikach będziemy informować na bieżąco.
Jeśli natomiast interesuje Państwa więcej tematów dotyczących tego zakresu - zachęcamy do zapoznania się z wpisem na blogu.